Τι απέγιναν άραγε τα στατιστικά στοιχεία ιθαγένειας;
Από το 2016 το Generation 2.0 RED ξεκίνησε να ζητά επισήμως ανά τακτά διαστήματα από την Κεντρική Διεύθυνση Ιθαγένειας (ΚΔΙ) του Υπουργείου Εσωτερικών στατιστικά στοιχεία ιθαγένειας, ώστε να τα επεξεργαστεί και να παρουσιάσει στη συνέχεια δεδομένα που δεν δημοσιεύονταν τότε από το Υπουργείο Εσωτερικών. Η συλλογή και επεξεργασία τους είχε ως σκοπό την παρουσίαση μιας ολοκληρωμένης εικόνας του συστήματος απόδοσης ιθαγένειας και την ενημέρωση των ανθρώπων που την αιτούνται. Στο ίδιο πλαίσιο, η νεοσύστατη τότε Ειδική Γραμματεία Ιθαγένειας, από τον Νοέμβριο του 2018 προχώρησε στη σταδιακή ανάρτηση στατιστικών δεδομένων, δηλώνοντας την πρόθεση να τα επικαιροποιεί κάθε τρίμηνο.
Ενώ η ΚΔΙ διέθετε τακτικά τα στοιχεία που αιτούμασταν και αναρτούσε η ίδια στατιστικά δεδομένα, από τον Ιούνιο του 2019 σταμάτησε να απαντά στα αιτήματά μας αλλά και να δημοσιεύει στοιχεία στην ιστοσελίδα της. Η απάντηση του Υπουργείου όλο αυτό το διάστημα στον οργανισμό μας, ήταν ότι το πρόβλημα οφείλεται στη μη ανανέωση του πληροφοριακού συστήματος και την υποστελέχωση του αρμόδιου τμήματος για την επεξεργασία και διαχείριση στατιστικών δεδομένων. Ως προς αυτό όμως, δεν έχει ενημερώσει επίσημα το κοινό. Εδώ και πάνω από ένα χρόνο, έχουμε στείλει επανειλημμένα επιστολές προς την ΚΔΙ, με τις οποίες αιτούμαστε στοιχεία για τις εκκρεμείς αιτήσεις, τον χρόνο διεκπεραίωσης των αιτημάτων, τον αριθμό των αποφάσεων και υπαλλήλων ανά διεύθυνση ιθαγένειας. Δεν λάβαμε όμως καμία απάντηση στα διαδοχικά αιτήματά μας, που εστάλησαν στις 03.06.2019, 11.07.2019 και 06.01.2020. Εξαίρεση αποτελεί η απάντηση στην τελευταία μας επιστολή με ημερομηνία 27.08.2020. Η απάντηση σ’ αυτή είναι όμως ελλιπής, γιατί δεν γνωστοποιούνται τα σημαντικότερα στοιχεία, δηλαδή ο αριθμός των εκκρεμών αιτήσεων και ο χρόνος διεκπεραίωσης των αιτημάτων.
Σε σχέση επίσης με τη δημοσίευση των στατιστικών, πρέπει να σημειωθεί ότι μόλις τον Ιούνιο του 2020, ύστερα δηλαδή από χρονικό διάστημα ενός έτους, το Υπουργείο Εσωτερικών ανήρτησε στην ιστοσελίδα του τα εξής στοιχεία:
- Τον συνολικό αριθμό των ατόμων που έχουν αποκτήσει την ελληνική ιθαγένεια, καθώς επίσης το πλήθος των απορριπτικών αιτημάτων και των ανακλητικών αποφάσεων ανά κατηγορία για το έτος 2019 (αρχική ανάρτηση στις 30 Ιουνίου 2020, επικαιροποίηση τον Νοέμβριο 2020)
- Τον συνολικό αριθμό κτήσεων ελληνικής ιθαγένειας για την χρονική περίοδο 2011-2019 (αρχική ανάρτηση στις 07 Ιουλίου 2020, επικαιροποίηση τον Νοέμβριο 2020)
- Τον συνολικό αριθμό κτήσεων ελληνικής ιθαγένειας για το έτος 2019 ανά κατηγορία και Περιφερειακή Διεύθυνση Ιθαγένειας (αρχική ανάρτηση στις 07 Σεπτεμβρίου 2020, επικαιροποίηση στις 19 Νοεμβρίου 2020).
Σε κάθε περίπτωση αυτά τα στοιχεία δεν θεωρούνται επαρκή για να βγάλουμε ασφαλή συμπεράσματα και να έχουμε μια ολοκληρωμένη εικόνα του συστήματος απόδοσης της ελληνικής ιθαγένειας. Εξακολουθούν να μην είναι διαθέσιμα κρίσιμα στοιχεία, όπως οι εκκρεμότητες αιτημάτων ανά έτος και υπηρεσία, το χρονικό σημείο στο οποίο βρίσκεται η κάθε διεύθυνση ιθαγένειας ως προς την εξέταση τους, καθώς επίσης ο αριθμός υπαλλήλων ανά υπηρεσία. Πέραν του πλαισίου της διαφάνειας, η δημοσίευση των δεδομένων αυτών είναι σημαντική, καθώς θα μπορούσαν να δώσουν απάντηση στις ακραίες καθυστερήσεις που σημειώνονται στην απόδοση ιθαγένειας στη δεύτερη γενιά όσο και στην διαδικασία πολιτογράφησης αλλογενών. Σύμφωνα, άλλωστε, με τα έως τώρα δεδομένα που είναι αποτέλεσμα της επικοινωνίας μας με τους προϊσταμένους των διευθύνσεων ιθαγένειας, σε ορισμένες περιπτώσεις η καθυστέρηση για την έκδοση απόφασης φτάνει τα 4 χρόνια στην περίπτωση των αιτημάτων δεύτερης γενιάς, ενώ οι συνεντεύξεις πολιτογράφησης διενεργούνται έως και 5 χρόνια μετά την υποβολή του αιτήματος. Είναι προφανές πως χωρίς τα δεδομένα αυτά η ενημέρωση είναι ελλιπής και πάνω απ’ όλα δεν απαντάται το βασικό ερώτημα, και δικαίωμα, των ενδιαφερόμενων, δηλαδή σε ποιο στάδιο βρίσκεται η απόδοση της ιθαγένειάς τους.
Όπως και να έχει, ως Generation 2.0 RED, αναμένουμε από το Υπουργείο Εσωτερικών να προχωρήσει στην άμεση ανάρτηση όλων των στατιστικών στοιχείων που εδώ και τόσο καιρό εκκρεμούν. Είναι υποχρέωση της πολιτείας να διασφαλίσει τη στοιχειώδη διαφάνεια και να παρέχει ολοκληρωμένη εικόνα σχετικά με το πώς προχωρούν οι διαδικασίες απόδοσης ελληνικής ιθαγένειας για τα παιδιά μεταναστών και τους αλλογενείς μέσω του συστήματος πολιτογράφησης. Δεν χωρούν πλέον περιθώρια για περαιτέρω καθυστερήσεις.