Συνάντηση με τον Γενικό Γραμματέα Μεταναστευτικής Πολιτικής, Υποδοχής και Ασύλου

Σε συνέχεια της πρώτης συνάντησης με τον Γενικό Γραμματέα Μεταναστευτικής Πολιτικής, Υποδοχής και Ασύλου (ΓΓ), κ. Πάτροκλο Γεωργιάδη, που πραγματοποιήθηκε στις 29 Αυγούστου 2019 στο πλαίσιο της ανάληψης των νέων του καθηκόντων, το Generation 2.0 for Rights, Equality and Diversity επεδίωξε και πραγματοποίησε μια δεύτερη συνάντηση την Παρασκευή 1η Νοεμβρίου 2019. Σκοπός μας ήταν να συνεχίσουμε τον διάλογο, διευκρινίζοντας επιπλέον τις θεματικές που είχαμε αρχικά θέσει, καθώς και να παρουσιάσουμε νέα ζητήματα, που έχουν εν τω μεταξύ προκύψει.

Πιο συγκεκριμένα, τα θέματα τα οποία τέθηκαν προς συζήτηση κατά τη διάρκεια της συνάντησής μας αφορούσαν σε:

Ακραίες καθυστερήσεις στην έκδοση και ανανέωση αδειών διαμονής

Ένα από το κυριότερα και χρόνια προβλήματα που απασχολεί τόσο τις μεταναστευτικές κοινότητες, όσο και τις ίδιες τις σχετικές υπηρεσίες, είναι οι ακραίες καθυστερήσεις που παρατηρούνται στην έκδοση και ανανέωση αδειών διαμονής. Σχετικά με το ανωτέρω, ο ΓΓ διαβεβαίωσε ότι είναι ενήμερος για το θέμα και είναι σε διαδικασία εφαρμογής μέτρων προκειμένου να επανέλθει η εύρυθμη λειτουργία των υπηρεσιών. Πρόσθεσε επίσης ότι, κατά τη γνώμη του, η κατάσταση επιδεινώθηκε μετά τον Δεκέμβριο του 2016, εξαιτίας της μεταφοράς της αρμοδιότητας έκδοσης των αδειών διαμονής για εξαιρετικούς λόγους από τη Διεύθυνση Μεταναστευτικής Πολιτικής του Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής, στις Υπηρεσίες Αλλοδαπών και Μετανάστευσης των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, καθώς προστέθηκε ένας όγκος αιτήσεων στις ήδη επιφορτισμένες υπηρεσίες. Όσες αιτήσεις υποβλήθηκαν πριν την εφαρμογή της μεταφοράς αυτής, παρέμειναν στο (πρώην) Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής και νυν Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, για να εξεταστούν από τη Διεύθυνση Μεταναστευτικής Πολιτικής του ίδιου Υπουργείου. Ως προς αυτές, ο ΓΓ ανέφερε ότι στο παρόν διάστημα εξετάζονται όσες αιτήσεις κατατέθηκαν το φθινόπωρο του 2016 και προβλέπεται ότι μέχρι το τέλος Ιανουαρίου 2020 θα έχουν διεκπεραιωθεί υποθέσεις που κατατέθηκαν μέχρι και τον Φεβρουάριο του 2017.

Αναφορικά με την υποστελέχωση των υπηρεσιών, στην οποία συχνά οφείλονται οι καθυστερήσεις στη διεκπεραίωση των αιτήσεων, ο ΓΓ μας ενημέρωσε ότι έχουν ήδη προσληφθεί 130 υπάλληλοι για τη στελέχωση των Διευθύνσεων Αλλοδαπών και Μετανάστευσης ανά την επικράτεια.

Αποκατάσταση της ιστοσελίδας της Γενικής Γραμματείας Μεταναστευτικής Πολιτικής, Υποδοχής και Ασύλου 

Είναι γνωστό ότι από τα μέσα του Σεπτέμβρη 2019 η ιστοσελίδα του πρώην Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής είχε τεθεί εκτός λειτουργίας, χωρίς όμως να έχει υπάρξει κάποια δημόσια ανακοίνωση σχετικά με την αποκατάστασή της. Υπενθυμίζουμε ότι η συγκεκριμένη ιστοσελίδα συγκέντρωνε όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά για τις άδειες διαμονής, την ηλεκτρονική παρακολούθηση της πορείας φακέλου των αιτήσεων αδειών διαμονής, τη σχετική νομοθεσία καθώς και στατιστικά στοιχεία για την απόδοση αδειών διαμονής. Για το συγκεκριμένο ζήτημα ο ΓΓ ανέφερε ότι η ιστοσελίδα προβλέπεται να λειτουργήσει ξανά από το νέο έτος, ωστόσο, έχει ήδη αποκατασταθεί και επαναλειτουργεί. 

Δικαίωμα πρόσβασης σε προνοιακές παροχές ανάλογα με την άδεια διαμονής

Αντικείμενο συζήτησης αποτέλεσε και το ζήτημα του αποκλεισμού πολιτών τρίτων χωρών από συγκεκριμένες προνοιακές παροχές, λόγω των περιοριστικών προϋποθέσεων που έχει θέσει ο Οργανισμός Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ). Συγκεκριμένα, επίδομα αναπηρίας δικαιούνται αποκλειστικά/μόνο οι μετανάστες που είναι κάτοχοι άδειας διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους εξαιτίας λόγων υγείας. Έτσι, οι μακροχρόνια διαμένοντες (λ.χ. κάτοχοι δεκαετούς άδειας ή και δεύτερης γενιάς) με αναπηρία, στερούνται την πρόσβαση στην αντίστοιχη κοινωνική πρόνοια  και χρειάζεται να μεταβούν σε άδεια διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους, που όχι μόνο είναι βραχείας διάρκειας (1 έτος) αλλά κυρίως δεν παρέχει τις ίδιες ισχυρές εγγυήσεις διαμονής στους κατόχους της. Σε κάποιες μάλιστα περιπτώσεις, ο αποκλεισμός αυτός επηρεάζει παιδιά με αναπηρία επειδή οι γονείς τους δεν έχουν τη συγκεκριμένη άδεια διαμονής. Ως προς το συγκεκριμένο ζήτημα, φάνηκε ότι από την πλευρά της Γενικής Γραμματείας, υπάρχει πρόθεση να πραγματοποιηθούν συντονισμένες κινήσεις προς την επίλυση του, με την αντίστοιχη έκδοση κοινής υπουργικής απόφασης ή εγκυκλίου.

Πολιτική παραβόλων

Για το ζήτημα της θέσπισης νέων και αναπροσαρμογής ορισμένων παραβόλων, τελών και προστίμων που αφορούν σε άδειες διαμονής (με το άρθρο 38 του Ν.4546/2018) έχουμε τοποθετηθεί ξανά στο παρελθόν. Έχουμε υπογραμμίσει ότι η αλλαγή αυτή δημιούργησε δυσανάλογες οικονομικές επιβαρύνσεις. Συνεπώς, ορισμένοι μετανάστες και άτομα μεταναστευτικής καταγωγής αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα στη διατήρηση της νόμιμης διαμονής τους στη χώρα. Ως προς το ζήτημα αυτό, ο ΓΓ εξήγησε ότι ορισμένα παράβολα αναπροσαρμόστηκαν, ώστε να συμβαδίζουν με τα ενιαία ευρωπαϊκά πρότυπα αδειών διαμονής, σύμφωνα με την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ενώ άλλα εμπίπτουν στην στην Ελληνική νομοθεσία, εξού και παρά την δυσαναλογία, διατηρούνται, συμπληρώνοντας ότι προς το παρόν δεν υπάρχει πρόθεση αλλαγής τους. 

Πολίτες τρίτων χωρών στερουμένων διαβατηρίου

Τέλος, τέθηκε υπόψη του ΓΓ, το χρόνιο πρόβλημα που αφορά σε μια ιδιαίτερα ευάλωτη κατηγορία πολιτών τρίτων χωρών, αυτή των αντικειμενικά στερουμένων διαβατηρίου. Κατά την υποβολή της αίτησης για την έκδοση ή την ανανέωση οποιασδήποτε άδειας διαμονής, ο ενδιαφερόμενος πολίτης τρίτης χώρας υποχρεούται, μεταξύ των λοιπών δικαιολογητικών, να υποβάλει αντίγραφο του ισχύοντος διαβατηρίου ή ταξιδιωτικού εγγράφου. Ορισμένες περιπτώσεις αδυνατούν να τα προσκομίσουν είτε λόγω ανιθαγένειας είτε λόγω αντικειμενικής αδυναμίας απόκτησης διαβατηρίου ή ταξιδιωτικού εγγράφου από τη χώρα καταγωγής τους. Για αυτές τις περιπτώσεις, προβλέπεται η λειτουργία αρμόδιων επιτροπών αναγνώρισης του καθεστώτος των αντικειμενικά στερούμενων διαβατηρίου. Το Generation 2.0 RED παρακολουθεί το ζήτημα από το 2014, διαπιστώνοντας ότι οι συγκεκριμένες επιτροπές υπολειτουργούν. Η (μη) συγκρότηση των εν λόγω επιτροπών έχει επιφέρει συσσώρευση πλήθους υποθέσεων και χρόνια ταλαιπωρία όσων υπάγονται σε αυτή την κατηγορία. Η διεκπεραίωση των εκκρεμών υποθέσεων αναγνώρισης του καθεστώτος των αντικειμενικά στερουμένων διαβατηρίου αποτελεί πάγιο αίτημα του οργανισμού μας. Σε σχέση με αυτό, ο ΓΓ μας διαβεβαίωσε ότι έχει ήδη δρομολογηθεί η συγκρότηση των αρμόδιων επιτροπών. 

Το Generation 2.0 RED θα συνεχίσει να παρακολουθεί τις ως άνω υποθέσεις. Ευελπιστούμε πως με την συνέχιση του διαλόγου και της αμοιβαίας συνεργασίας θα κατευθυνθούμε προς την εύρεση της βέλτιστης λύσης ως προς τα παραπάνω ζητήματα.