Άλλη μια τυπική ημέρα στο γραφείο του Generation 2.0 RED

Των Μελίνα Καλφαντή & Δώρα Βαγγή


Στα γραφεία του Generation 2.0 RED, ένα χώρο 30 τετραγωνικών μέτρων, συγκεντρώθηκαν 30 άτομα με σκοπό να χρησιμοποιήσουν τους υπολογιστές και το internet που τους παρέχονται δωρεάν, για να επικοινωνήσουν με την Υπηρεσία Ασύλου και να κλείσουν το πολυπόθητο ραντεβού για συνέντευξη με στόχο την παροχή διεθνούς προστασίας.

Η διαδικασία έχει ως εξής: για κάθε γλώσσα και χώρα προέλευσης, υπάρχουν συγκεκριμένες ώρες που μπορεί κανείς να τους κλείσει ραντεβού μέσω skype, ένα από τα πιο βασικά στάδια που πρέπει να περάσουν για να αιτηθούν άσυλο.

Από τις δέκα το πρωί μέχρι τις έντεκα, ήταν οι ώρες επικοινωνίας μέσω skype για κλείσιμο ραντεβού σε Urdu και Panjabi, δηλαδή κυρίως σε άτομα που έρχονται από το Πακιστάν ή την Ινδία. Πέντε άνθρωποι καλούσαν επί μία ώρα στο λογαριασμό skype των Urdu. Δεν απάντησε όμως κανείς.

Από τις έντεκα έως τη μία, ήταν η ώρα για τα Αγγλικά και τα Γαλλικά, κυρίως δηλαδή για ανθρώπους που έρχονταν από αφρικανικές χώρες. Ήρθαν είκοσι πέντε άνθρωποι, εκ των οποίων κάποιοι είχαν έρθει και προηγούμενες μέρες από το γραφείο μας, προκειμένου να σιγουρευτούν ότι θα είναι οι πρώτοι που θα προσπαθήσουν να πιάσουν γραμμή.

Μετά από λίγη ώρα προσπάθειας, ο πρώτος έπιασε γραμμή κι έκλεισε ραντεβού για τις 3 Μαρτίου (!) και άλλοι τέσσερις για ακόμα αργότερα. Οι υπόλοιποι όχι μόνο δεν τα κατάφεραν αυτήν την ημέρα, αλλά δεν θα τα καταφέρουν ούτε την ερχόμενη εβδομάδα λόγω της αδυναμίας, από την πλευρά του Ασύλου, να δεχτεί περισσότερες κλήσεις.

Τους ρωτήσαμε που μένουν, μας είπαν στο δρόμο ή στοιβαγμένοι σε κέντρα φιλοξενίας. Τους ρωτήσαμε τι έκαναν μέχρι να έρθουν σε εμάς για να κλείσουν ραντεβού μέσω  skype. Μας είπαν ότι πήγαιναν σε καφετέριες και internet καφέ και πλήρωναν κάτι για να πιούν με σκοπό να καλέσουν μόνοι τους. Όμως ποτέ δεν έπιασαν γραμμή. Πολλοί μας εξήγησαν πως τα υπηρεσιακά τους σημειώματα, το χαρτί δηλαδή που παίρνουν με την άφιξή τους στη χώρα και τους δίνει ένα μήνα προθεσμία για να ξεκινήσουν την διαδικασία για το άσυλο, έχει ήδη λήξει.

Έτσι όπως λειτουργεί το σύστημα, είναι βέβαιο πως σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να κλείσουν ραντεβού όσο είναι σε ισχύ το υπηρεσιακό σημείωμα, καθώς η διαδικασία διαρκεί πολύ περισσότερο από ένα μήνα. Στην πραγματικότητα, από τη στιγμή που θα βγουν από το γραφείο μας, κινδυνεύουν να συλληφθούν, αν ένας αστυνομικός τους ζητήσει τα χαρτιά τους. Άνθρωποι, άντρες και γυναίκες, σαν εμένα και εσένα, ηλικίας κυρίως μέχρι 30 χρονών, που έχουν ταξιδέψει κάτω από πολύ αντίξοες συνθήκες και φτάνουν στα γραφεία μας με την ελπίδα να καταφέρουν να κλείσουν αυτό το πολύ σημαντικό ραντεβού, φεύγουν απογοητευμένοι και μόνοι.

Η υποστελέχωση της Υπηρεσίας Ασύλου είναι προβληματική τόσο για την ίδια την υπηρεσία και τους εργαζομένους της, που κάνουν υπεράνθρωπες προσπάθειες να εξυπηρετήσουν όσο περισσότερους μπορούν, όσο και για εμάς που επιθυμούμε και μπορούμε να βοηθήσουμε, αλλά ο τρόπος λειτουργίας του συστήματος δεν μας το επιτρέπει. Και καλούμαστε έτσι να πούμε σε αυτούς που ζουν αυτήν τη στιγμή από θαύμα, να κάνουν υπομονή (!) μέχρι την επόμενη εβδομάδα για να κλείσουν το πολυπόθητο ραντεβού μετά από ένα ή και δύο μήνες.

Σας αφήνουμε με την μαρτυρία μίας ημέρας στο γραφείο μας και με τις σκέψεις του Giorgio Agamben, από το «Εμείς οι πρόσφυγες», με την ελπίδα να δείτε ποιοι είναι τελικά το πρόβλημα σε όλη αυτή τη δύσκολη κατάσταση που «αντιμετωπίζει η Ελλάδα». Οι πρόσφυγες ή η ανεπάρκεια του συστήματος του Ασύλου;


«Το βασικό σημείο είναι ότι κάθε φορά που οι πρόσφυγες δεν αποτελούν πλέον μεμονωμένες περιπτώσεις αλλά μαζικό φαινόμενο (όπως συνέβη το μεσοπόλεμο, και όπως συμβαίνει πάλι τώρα), τόσο αυτές οι οργανώσεις όσο και τα μεμονωμένα κράτη, παρά τις επίσημες επικλήσεις των αναφαίρετων δικαιωμάτων του ανθρώπου, έχουν αποδειχθεί απολύτως ανίκανες όχι μόνο να επιλύσουν το πρόβλημα αλλά έστω και να το αντιμετωπίσουν στοιχειωδώς […]

Οι λόγοι αυτής της ανικανότητας δεν έγκεινται απλώς στον εγωισμό και την τύφλωση των γραφειοκρατικών μηχανισμών, αλλά στις ίδιες τις βασικές έννοιες που ρυθμίζουν την εγγραφή τού ιθαγενούς στοιχείου (δηλαδή της ζωής) στην έννομη τάξη του έθνους-κράτους […]

Στο σύστημα των εθνών-κρατών, τα λεγόμενα ιερά και αναφαίρετα δικαιώματα του ανθρώπου αποδεικνύονται τελείως απροστάτευτα ακριβώς τη στιγμή που δεν είναι πλέον δυνατό να χαρακτηριστούν ως δικαιώματα των πολιτών κάποιου κράτους […]

Εάν στο σύστημα του έθνους-κράτους ο πρόσφυγας συνιστά ένα τόσο ανησυχητικό στοιχείο, αυτό συμβαίνει πάνω απ’ όλα επειδή, σπάζοντας την ταυτότητα μεταξύ ανθρώπου και πολίτη, μεταξύ γέννησης και εθνικότητας, ο πρόσφυγας βυθίζει σε κρίση την πρωταρχική μυθοπλασία της κυριαρχίας…”