EnglishΠόσα διαπιστευτήρια χρειάζονται για την πολιτογράφηση;
Αύριο, Τετάρτη 14/04/2021, συζητείται και ψηφίζεται στην Ολομέλεια της Βουλής νομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών με τίτλο «Σύστημα Εσωτερικού Ελέγχου του Δημόσιου Τομέα, Σύμβουλος Ακεραιότητας στη δημόσια διοίκηση και άλλες διατάξεις για τη δημόσια διοίκηση και την τοπική αυτοδιοίκηση». Μέσα σε αυτό το σχέδιο νόμου, που προβλέπει καθαρά διοικητικά ζητήματα -τα οποία καμία συνάφεια ή σύνδεση έχουν με τις διαδικασίες της ιθαγένειας- υπάρχει διάταξη που αφορά σε σημαντική τροποποίηση των προϋποθέσεων εξαίρεσης από τη συμμετοχή στις εξετάσεις για το Πιστοποιητικό Επάρκειας Γνώσεων για Πολιτογράφηση (ΠΕΓΠ).
Δικαίωμα εξαίρεσης από τις εξετάσεις πολιτογράφησης έχουν όσοι και όσες έχουν λάβει επαρκώς την ελληνική παιδεία και επομένως δεν χρειάζεται να εξεταστούν ξανά για την πιστοποίηση γνώσης της ελληνικής γλώσσας και λοιπών γνωστικών αντικειμένων. Οι συγκεκριμένοι ενδιαφερόμενοι δηλαδή μπορούν να καταθέσουν κατευθείαν αίτηση πολιτογράφησης με τα υπόλοιπα δικαιολογητικά χωρίς να χρειαστεί να προσκομίσουν το ΠΕΓΠ.
Η επάρκεια της ελληνικής παιδείας θεωρείται μέχρι σήμερα η επιτυχής παρακολούθηση είτε τριών τάξεων της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είτε πτυχίο/μεταπτυχιακό/διδακτορικό από ελληνικό ΑΕΙ. Άρα, όποιος/α έχει φοιτήσει ή μόνο στο γυμνάσιο ή μόνο στο λύκειο ή σε ελληνικό ΑΕΙ έχει το δικαίωμα εξαίρεσης από τη συμμετοχή στις εξετάσεις για το ΠΕΓΠ. Με το άρθρο 52 του σχεδίου νόμου προβλέπεται περιορισμός του δικαιώματος αυτού ως προς τα χρόνια φοίτησης στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, καθώς πλέον δεν θα αρκεί η επιτυχής παρακολούθηση τριών τάξεων αλλά προϋποτίθεται η επιτυχής παρακολούθηση και των έξι τάξεων και του γυμνασίου και του λυκείου, είτε εννέα τάξεων του δημοτικού και του γυμνασίου. Πρόκειται, επομένως για σαφή αυστηροποίηση της ισχύουσας διάταξης.
Είναι αναγκαίο να υπενθυμίσουμε ότι η προϋπόθεση για φοίτηση σε έξι τάξεις δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είχε επιχειρηθεί να περάσει ήδη από τον περασμένο Οκτώβριο στον Ν. 4735/2020 για το νέο σύστημα πολιτογράφησης. Τότε, ως Generation 2.0 RED είχαμε καταθέσει τόσο στις παρατηρήσεις μας στη δημόσια διαβούλευση, όσο και στο υπόμνημα που είχαμε στείλει στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής την αντίθεσή μας, μεταξύ άλλων, στη διάταξη αυτή Τελικά, η αρχική διάταξη τροποποιήθηκε με νομοτεχνική βελτίωση και παρέμεινε η προϋπόθεση επιτυχούς παρακολούθησης μόνο τριών τάξεων της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης -είτε γυμνασίου είτε λυκείου- προκειμένου κάποιος να εξαιρεθεί από τις εξετάσεις του ΠΕΓΠ, όπως άλλωστε οριζόταν και στον προηγούμενο Ν. 4604/2019.
Όπως δυστυχώς διαπιστώνουμε, αυτή η νομοτεχνική βελτίωση ήταν τότε εντελώς προσχηματική. Τώρα, το Υπουργείο Εσωτερικών παίρνει πίσω μια διάταξη πριν καν ακόμη εφαρμοστεί για πρώτη φορά το νέο σύστημα των εξετάσεων. Αυτή η αυστηροποίηση είναι ακόμη μια απόδειξη ότι η Γενική Γραμματεία Ιθαγένειας δεν προτίθεται να αναγνωρίσει τον υψηλό βαθμό ένταξης πολλών ανθρώπων που έχουν ήδη λάβει την ελληνική παιδεία. Πρώτα με τον Ν. 4735/2020, κατήργησε την εξαίρεση από τις εξετάσεις όσων κατέχουν κρατικά πιστοποιητικά ελληνομάθειας και τώρα αυξάνει τον αριθμό των τάξεων φοίτησης στο ελληνικό σχολείο.
Εδώ λοιπόν τι αμφισβητείται και δεν αρκούν τα τρία χρόνια στην ελληνική δευτεροβάθμια εκπαίδευση ή το πιστοποιητικό ελληνομάθειας; Το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα; Η επάρκεια των κρατικών πιστοποιητικών ελληνομάθειας; Και τα δύο; Από πόσα δημόσια συστήματα και εξετάσεις θα πρέπει να περάσει κάποιος ή κάποια για να αποδείξει στο ελληνικό κράτος ότι ξέρει ελληνικά, γεωγραφία, ιστορία, πολιτισμό και πολιτικούς θεσμούς;
Σε αυτά τα ερωτήματα έρχονται να προστεθούν και τα γενικά προβλήματα, όπως ο βαθμός δυσκολίας και ο τύπος των ερωτήσεων της Τράπεζας Θεμάτων καθώς και η προχειρότητα στην οργάνωση του νέων διαδικασιών πολιτογράφησης, αφού δεν έχουν βγει ακόμα -έναν μήνα πριν τις πρώτες εξετάσεις- σαφείς οδηγίες και σχετικές διευκρινίσεις.
Επομένως, δεν βλέπουμε πώς το νέο σύστημα πολιτογράφησης θα είναι «γρήγορο, διαφανές και αντικειμενικό», όπως δήλωνε κατ’ επανάληψη ο Γενικός Γραμματέας Ιθαγένειας πριν τη ψήφιση του Ν. 4735/2020. Το νέο σύστημα αντίθετα, έτσι όπως το βλέπουμε να διαμορφώνεται, μοιάζει περισσότερο με ένα ναρκοπέδιο που θέτει συνεχή εμπόδια σε ανθρώπους που κατοικούν χρόνια στη χώρα και είναι πλήρως ενταγμένοι στην κοινωνία μας.
