EnglishΠάγωμα των διαδικασιών ιθαγένειας σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη
Στις 12 Οκτωβρίου δημοσιεύτηκε ο Ν. 4735/2020 που τροποποίησε τον Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας. Μέχρι στιγμής, όμως, δεν έχουν προχωρήσει οι θεσμικές ενέργειες, ούτε έχουν εκδοθεί οι αναγκαίες Υπουργικές Αποφάσεις για την εφαρμογή των αλλαγών στην ιθαγένεια δεύτερης γενιάς και στην πολιτογράφηση. Δύο μήνες μετά την έναρξη ισχύος του νόμου, βρισκόμαστε στο σημείο μηδέν ως προς την εφαρμογή του! Αποτέλεσμα είναι να μετράμε ξανά βήματα πίσω – αντί για μπροστά – σε σημαντικές διαδικασίες για την ιθαγένεια δεύτερης γενιάς και την πολιτογράφηση.
Σύμφωνα με τον νέο νόμο, όσον αφορά την Αττική και την Κεντρική Μακεδονία, τα εκκρεμή και νέα αιτήματα ιθαγένειας δεύτερης γενιάς θα εξετάζονται εφεξής από τις νέες Περιφερειακές Διευθύνσεις Ιθαγένειας, που θα λειτουργήσουν σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Αυτές όμως δεν έχουν συσταθεί ακόμη. Το γεγονός αυτό έχει ως συνέπεια τη διακοπή εξέτασης αιτημάτων και έκδοσης αποφάσεων ιθαγένειας δεύτερης γενιάς από τις υπάρχουσες Διευθύνσεις Ιθαγένειας της Αττικής και της Κεντρικής Μακεδονίας, γιατί αυτές δεν έχουν πλέον αρμοδιότητα εξέτασης ούτε υπογραφής νέων αποφάσεων. Έτσι, από τα μέσα Οκτωβρίου και μετά έχουν σταματήσει να δημοσιεύονται στο ΦΕΚ αποφάσεις για τις δύο μεγαλύτερες περιφέρειες της χώρας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα του διοικητικού κενού που έχει δημιουργηθεί, είναι ότι άνθρωποι που στις αρχές Οκτωβρίου είδαν στην ηλεκτρονική πορεία φακέλου τους την έγκριση της αίτησή τους για ιθαγένεια δεύτερης γενιάς, μετά τον νέο νόμο διαπίστωσαν ότι η αίτηση έχει πάει ξανά πίσω στο στάδιο της εξέτασης(!).
Κι ενώ φτάνουμε στο τέλος του 2020, η τύχη των νέων αυτών Περιφερειακών Διευθύνσεων ακόμη αγνοείται. Δεν έχει υπάρξει καμία επίσημη ανακοίνωση από πλευράς της Γενικής Γραμματείας Ιθαγένειας για τη σύσταση, την πορεία στελέχωσης και κυρίως τον ακριβή χρόνο έναρξης λειτουργίας των Περιφερειακών Διευθύνσεων Ιθαγένειας.
Να υπενθυμίσουμε ότι η πρόβλεψη για τις Περιφερειακές Διευθύνσεις ήρθε με στόχο να επιταχύνει τη διαδικασία των αιτήσεων ιθαγένειας δεύτερης γενιάς. Η αξιοσημείωτη όμως αργοπορία σύστασής τους το μόνο που έχει καταφέρει μέχρι στιγμής, είναι να επιτείνει αδικαιολόγητα τις ήδη τεράστιες καθυστερήσεις στην απόδοση της ιθαγένειας. Για παράδειγμα στην Αθήνα, πριν την αλλαγή του νόμου, εξετάζονταν ακόμη αιτήσεις που είχαν κατατεθεί τον Ιούνιο του 2017. Η τεράστια «ουρά» που είχε δημιουργηθεί, αναμένεται τώρα να φτάσει σε νέο αρνητικό ρεκόρ, αφού είναι αβέβαιο σε πόσο καιρό και με ποιον τρόπο θα εκκινήσουν οι διαδικασίες στις νέες Διευθύνσεις.
Εκτός αυτών, δεν έχουν προχωρήσει ακόμη ούτε οι απαραίτητες ενέργειες για να λειτουργήσει ομαλά το νέο σύστημα πολιτογράφησης από 1η Απριλίου του 2021, όπως προβλέπεται. Η τράπεζα θεμάτων (100 ασκήσεις κατανόησης και παραγωγής λόγου και 300 ερωτήσεις ιστορίας, γεωγραφίας κτλ) δεν έχει μέχρι και σήμερα δημοσιευτεί στο site του Υπουργείου Εσωτερικών. Όσοι, λοιπόν, ενδιαφέρονται να αιτηθούν για πολιτογράφηση το επόμενο διάστημα, δεν μπορούν ούτε να ενημερωθούν εγκαίρως, ούτε να αρχίσουν να προετοιμάζονται για τη νέα διαδικασία των γραπτών εξετάσεων. Παράλληλα, δεν έχουν εκδοθεί κρίσιμες Υπουργικές Αποφάσεις, όπως αυτή που θα διευκρινίζει ποια θα είναι τα τεκμήρια οικονομικής και κοινωνικής ένταξης του αιτούντος.
Για ακόμη μια φορά, γινόμαστε στο ίδιο έργο θεατές: νέος νόμος βγαίνει αλλά νέος νόμος δεν εφαρμόζεται στην ώρα του! Για ακόμη μια φορά, το αρμόδιο Υπουργείο ήταν απροετοίμαστο να εφαρμόσει εγκαίρως τις τροποποιήσεις, που το ίδιο είχε τη βούληση να θεσμοθετήσει. Και σίγουρα για μια ακόμη φορά, αυτοί που πληρώνουν το τίμημα της έλλειψης σχεδίου και ετοιμότητας από πλευράς του κράτους είναι οι διοικούμενοι. Η δεύτερη γενιά θα συνεχίσει να περιμένει χρόνια να βγει η ιθαγένειά της και οι μετανάστες δεν θα γνωρίζουν πότε επιτέλους, με ποια κριτήρια και σε ποια θέματα θα εξεταστούν για να πολιτογραφηθούν.
