EnglishΕίναι Εξίσου Έλληνες | Συνέντευξη με τον Μπράιαν
Ονομάζομαι Γιοχάνα Μπράιαν, είμαι Ασσύριος και γεννήθηκα την 10η Αυγούστου του 1984 στην Τεχεράνη. Οι γονείς μου πήραν την απόφαση να εγκαταλείψουν τη χώρα, καθώς εμπλέκειτο σε πολεμική σύρραξη με το Ιράκ κι επιπλέον το καθεστώς της ήταν θεοκρατικό (ισλαμικό) κι εναντιωνόταν στους αλλόθρησκους. Στις 11 Μαρτίου του 1987 αποκτήσαμε την πολυπόθητη βίζα και ήρθαμε στην Ελλάδα. Ήμουν δυόμισι ετών.
Τι σημαίνει για σένα ελληνική ιθαγένεια; Να είσαι Έλληνας;
Προσωπικά ερμηνεύω τον όρο ελληνική ιθαγένεια με δύο τρόπους. Ο πρώτος βασίζεται στην επίσημη (νομική) ερμηνεία, όπου ιθαγένεια σημαίνει «Ο νομικός και πολιτικός δεσμός που συνδέει το άτομο ως πολίτη με το κράτος στο οποίο ανήκει». Πρώτη φορά που σκέφτηκα για την ιθαγένεια ήταν όταν πήγαινα στη Β’ Λυκείου το σχολικό έτος 2000-2001. Σε μια ενότητα του μαθήματος Αστικό Δίκαιο, γινόταν λεπτομερής αναφορά για τον όρο ιθαγένεια και τις προϋποθέσεις που πρέπει να πληρεί ο αλλοδαπός για να την αποκτήσει.
Το 1997 είχαμε ήδη κλείσει 10 συνεχόμενα έτη διαμονής στην Ελλάδα και οι γονείς μου είχαν ξεκινήσει τη διαδικασία πολιτογράφησης. Μας είπαν πως ήθελαν 5 χρόνια έως ότου να ολοκληρωθεί η διαδικασία. Πέντε χρόνια αργότερα, το 2002, πήγα ο ίδιος κι έκανα ερώτηση για την πορεία του φακέλου. Με ενημέρωσαν ότι θα λάβουμε απάντηση τους επόμενους μήνες.
Αρχές του 2003, το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης ενέκρινε να μην γίνουν δεκτές οι αιτήσεις ανανέωσης των αδειών διαμονής των γονιών μου, εμού και του αδερφού μου. Μας δόθηκε ένα έγγραφο στον καθένα, υπογεγραμμένο από αρμόδιο υπάλληλο του ανωτέρω υπουργείου, όπου ανέφερε πως έχει εκδοθεί διοικητική απέλαση κι έχουμε 30 μέρες να φύγουμε από τη χώρα. Μας γονάτισαν. Πήγα στο Υ.Δ.Τ. και ζήτησα τον κύριο που υπέγραψε τα χαρτιά αυτά. Βρήκα έναν συνάδελφό του και τον ρώτησα τι συμβαίνει. Μου είπε «Λυπάμαι παιδί μου σας πήρε η μπάλα. Το κάναμε αυτό σε περίπου 400.000 αλλοδαπούς». Οργισμένος και συγχυσμένος τον ρώτησα για ποια μπάλα μιλούσε, καθώς τότε ήμαστε ήδη 16 χρόνια στην Ελλάδα με ανοιχτό φάκελο πολιτογράφησης και με λευκά ποινικά μητρώα.
Εν ολίγοις το 2006 ψηφίστηκε νομοσχέδιο όπου το κράτος μας παρείχε εκ νέου άδειες διαμονής εξαρτημένης εργασίας. Εγώ ήμουν φοιτητής στο Τ.Ε.Ι. Αθηνών τμήμα Ναυπηγών Μηχανικών και ζήτησα σπουδαστική άδεια. Η υπάλληλος του δήμου απάντησε πως πρέπει να κάνω την αίτηση από το εξωτερικό για σπουδαστική βίζα και να έρθω με αυτή στην Ελλάδα για να πάρω άδεια διαμονής για σπουδές. Πλήρωσα την έλλειψη υπευθυνότητας κι ενημέρωσης μιας δημόσιας υπαλλήλου, με 7 χρόνια αποχής από τη σχολή μου. Επιπλέον, φαινόμαστε νόμιμοι στην χώρα από το 2006. Προσωπικά έπρεπε να περιμένω άλλα 9 χρόνια, ώστε να έχω το δικαίωμα ξεκινήσω διαδικασία πολιτογράφησης. Κλείνοντας την πρώτη ερμηνεία λοιπόν, τη χαρακτηρίζω Γολγοθά.
Ο δεύτερος τρόπος ερμηνείας δεν μπορεί να είναι άλλος παρά ηθική δικαίωση. Έκλεισα 28 χρόνια στην Ελλάδα. Με την απόκτηση της ιθαγένειας, δεν θα γίνω «Έλληνας». Θα γίνω Έλληνας πολίτης, Ισότιμος πολίτης με τους Έλληνες που ζουν στην Ελλάδα.
Στην Ελλάδα εντοπίζω τις πρωταρχικές μου αναμνήσεις, μιλώ την ελληνική γλώσσα, σκέφτομαι στα ελληνικά, ονειρεύομαι στα Ελληνικά. Μεγάλωσα με Έλληνες και παιδιά μεταναστών. Μαζί είδαμε τις αλλαγές της χώρας στο πέρασμα των χρόνων. Την ελληνική ιστορία και παιδεία μελέτησα στο σχολείο, μήτε την Ασσυριακή μήτε την Περσική (εν μέρει..).
Τι σημαίνει για σένα η πατρίδα των γονιών σου;
Από μικρός θυμάμαι τους γονείς μου να μου αφηγούνται τις αναμνήσεις τους. Να μιλούν για μέρη όπου είχαν πάει μαζί αλλά και χώρια. Για την ιστορία, τα γεγονότα, τους καρπούς αυτής της χώρας, την παραγωγή, την κουλτούρα και τον πολιτισμό της. Όλα αυτά πάντα με σαγήνευαν και ταξίδευα εκεί μόνο με το άκουσμα. Ποτέ όμως δεν δέθηκα με την ιδέα ότι θα πάω να τα δω όλα αυτά από κοντά, όσο το Ιράν έχει οπισθοδρομικό θεοκρατικό καθεστώς το οποίο αντιβαίνει στην άποψή μου για τον κόσμο. Παραμένει λοιπόν μια άγνωστη χώρα και με λυπεί το γεγονός που αναγκάστηκαν οι γονείς μου να ξεριζωθούν, συνάμα τους θαυμάζω για το θάρρος τους και τους είμαι ευγνώμων.
Νιώθεις ότι μέχρι στιγμής το θέμα της ιθαγένειας για τα παιδιά δεύτερης γενιάς μεταναστών ήταν κλειδωμένο στα συρτάρια για κάποιον λόγο;
Ίσως ποτέ να μην υπήρχε πολιτικό ενδιαφέρον για την ένταξή μας στα κοινωνικά και πολιτικά δρώμενα της χώρας. Ένας λόγος είναι η άγνοια για το αν αυτό θα αποτελούσε πρόβλημα σε εμάς. Προβλήματα όπως σπουδές κι άσκηση του αντίστοιχου επαγγέλματος, δικαίωμα ψήφου, ταξίδια στο εξωτερικό για όσους αδυνατούν και πολλά άλλα.
Άλλος λόγος είναι ο οικονομικός. Το επίθετο κερδοσκοπικός ίσως ταιριάζει καλύτερα στην προκειμένη περίπτωση. Προσωπικά είμαι φορολογούμενος πολίτης από το 2006. Οτιδήποτε αγοράζω, πληρώνω και το φόρο του. Δεν διαφέρω σε τίποτα από έναν Έλληνα φορολογούμενο πολίτη (γεννημένο από Έλληνες) πλην όμως των αναγκαστικών εξόδων για την ανανέωση των αδειών διαμονής, οι οποίες έως ήταν ετήσιες, διετής και τώρα τελευταία πενταετής. Αν για κάθε άδεια λοιπόν θέλεις παράβολα 150 – 300 ευρώ, τα χρήματα που μπαίνουν στα ταμεία του κράτους είναι πάρα πολλά. Συνεπώς, είναι ένας σοβαρός λόγος να μείνει κλειδωμένο το θέμα στο συρτάρι (μέχρι τώρα).
Ποια ήταν η πιο ακραία ρατσιστική συμπεριφορά που δέχτηκες;
Την περίοδο 2003-2006 ήμουν φοιτητής. Ήθελα να εργαστώ παράλληλα με τις σπουδές μου για να ενισχύσω οικονομικά την οικογένειά μου. Πήγα λοιπόν στο δήμο Δάφνης, όπου υπαγόμουν, για να ρωτήσω σχετικά με τη διαδικασία έκδοσης άδειας εργασίας. Απευθύνθηκα στην πρώτη υπάλληλο που συνάντησα (αναφέροντάς της ότι δεν έχω άδεια διαμονής κι έχει εξαγγελθεί από την κυβέρνηση ότι αναμένεται νομοσχέδιο), η οποία με παρέπεμψε στη διευθύντρια διότι δεν γνώριζε. Η διευθύντρια, αφότου ενημερώθηκε για όλα συμπεριλαμβανομένων των σπουδών μου, με ρώτησε αν μου έχουν κάνει εξακρίβωση στοιχείων στο δρόμο οι αστυνομικοί. Της είπα ότι μου έχουν κάνει αρκετές φορές. Ρώτησε ποια ήταν η κατάληξη σε κάθε εξακρίβωση και της απήντησα ότι εξηγούσα στους εκάστοτε αστυνομικούς το τι έχει συμβεί και στο τέλος με άφηναν. Αποκρίθηκε μ’ ένα μισητό ύφος προς το πρόσωπό μου ότι έλαχε να μου κάνουν έλεγχο καλοί αστυνομικοί (ως άνθρωποι) και καλό θα ήταν στο εξής να κρύβομαι σπίτι μου…
Πιστεύεις ότι θα αλλάξει η ζωή σου ή έστω θα αλλάξουν πολλά στα …περίεργα βλέμματα μόλις έχεις και τα επίσημα χαρτιά της πολιτείας ότι είσαι και επισήμως Έλληνας;
Φυσικά και θα επέλθει μεγάλη αλλαγή στην ζωή μου όταν γίνω Έλληνας πολίτης. Πρώτον, δε θα χρειαστεί ποτέ ξανά να ζω με το άγχος αν θα μπορώ διαμένω νόμιμα στη χώρα ή όχι. Απορώ, δεν κουράστηκαν κι αυτοί να με βλέπουν στη σειρά για να ανανεώσω τα χαρτιά μου;
Από 14 χρονών περίπου, είχα πάθος με τα αεροπλάνα. Διάβαζα πολύ γι’ αυτά και στα 18 που κλήθηκα να επιλέξω σχολή, ήθελα να δηλώσω τη Σχολή Ικάρων. Η σχολή Ικάρων όμως είναι μια από τις σχολές όπου προϋπόθεση για την εισαγωγή αποτελεί η ελληνική ιθαγένεια… Το ίδιο για τη σχολή Ραδιοναυτίλων, Τεχνικών Υπαξιωματικών Αεροπορίας και γενικότερα για όλες τις στρατιωτικές σχολές. Μου κόπηκαν τα φτερά. «Προσγειώθηκα» λοιπόν στην σχολή Ναυπηγών Μηχανικών του Τ.Ε.Ι. Αθηνών. Δέχθηκα το πλήγμα κι αγάπησα τη σχολή. Προφανώς και δεν είμαι η μοναδική περίπτωση ατόμου που δεν κατάφερε να δώσει καν εξετάσεις στη σχολή που επιθυμούσε εξαιτίας της έλλειψης ελληνικής ιθαγένειας.
Εργάζομαι στον χώρο της ναυτιλίας, επισκέφτηκα και θα επισκεφτώ στο μέλλον πολλές χώρες για τις ανάγκες της δουλειάς μου. Πρόσφατα έχασα δύο πολύ καλές ευκαιρίες για εργασία σε μεγάλες εταιρείες, διότι έχω Ιρανικό διαβατήριο. Υπάρχει πρόβλημα με τα ταξίδια μου λόγω της πολύ «καλής» αναγνώρισης της χώρας γέννησής μου από την παγκόσμια κοινότητα, με αποτέλεσμα να μην μπορώ να πάω σε χώρες όπως Η.Π.Α., Καναδάς, Αυστραλία, Αγγλία κλπ. Κατέχω ένα διαβατήριο που δεν με εκφράζει αλλά αυτό φυσικά δεν ενδιαφέρει κανέναν άλλο.
Άλλο; Θα μπορώ να συμμετέχω στην εκλογή των βουλευτών και ευρωβουλευτών της χώρας που ζω και με επηρεάζουν ήδη οι απόψεις και οι δράσεις τους, δίχως μέχρι στιγμής να μπορώ να έχω κι εγώ τον εκπρόσωπό μου στα κοινοβούλια.
Επίσης, αντιμετώπιζα θέμα όταν συστηνόμουν σε νέα πρόσωπα. Όταν τους έλεγα το όνομά μου, ρωτούσαν έκπληκτοι από πού είμαι. Δέχονταν την απάντηση κι έλεγαν αμέσως ότι μιλάω πολύ καλά τα ελληνικά. Αφού είμαι από μωρό παιδί εδώ, τους απαντούσα. Ευθύς αμέσως με ρωτούσαν σχεδόν βέβαιοι αν έχω και την ελληνική ταυτότητα. Με το όχι, ρωτούσαν με απογοήτευση κι εκνευρισμό: «Μα είναι δυνατόν; Μετά από τόσα χρόνια; Μήπως δεν το έψαξες καλά;» Είναι δυνατόν, μετά από τόσα χρόνια κι όμως. Για το αν το κοίταξα θα πρέπει να πω στον καθένα τον Γολγοθά μου. Είναι άσχημο να ζεις με ημερομηνία λήξης, όλη σου τη ζωή, στον τόπο που αισθάνεσαι σπίτι σου.
