Παρακολούθηση των Διοικητικών Διαδικασιών Απόκτησης Ιθαγένειας

Η διαδικασία απόκτησης ελληνικής ιθαγένειας εξακολουθεί να θέτει εμπόδια σε ανθρώπους που μένουν χρόνια στη χώρα καθώς και σε παιδιά που γεννήθηκαν ή/και μεγάλωσαν εδώ αναγκάζοντάς τους κάθε λίγα χρόνια να πρέπει να αποδείξουν το ‘δικαίωμά τους’ να συνεχίζουν τη ζωή τους στην Ελλάδα.

Το G2RED συμμετέχει στο ερευνητικό έργο Γραφειοκρατίες πολιτογράφησης: διερευνώντας τις διαδικασίες απόκτησης ιθαγένειας στην Ελλάδα (Natbureau)* με επιστημονική υπεύθυνη την Επίκουρη Καθηγήτρια Κατερίνα Ροζάκου (Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας).

Η οργάνωση εξετάζει πώς εφαρμόζεται η νομοθεσία για την πολιτογράφηση και για την απόκτηση ιθαγένειας από παιδιά που γεννιούνται ή μεγαλώνουν στην Ελλάδα. Συλλέγονται στοιχεία σχετικά με τον νόμο, τις αλλαγές και τις αποφάσεις που λαμβάνονται, καθώς και στατιστικά δεδομένα για την πορεία των αιτήσεων.

Σύμφωνα με τις τελευταίες εξελίξεις, παρά το ότι έχουν γίνει βελτιώσεις στη διαδικασία των εξετάσεων της πολιτογράφησης, η τράπεζα θεμάτων παραμένει δυσνόητη, με εξεζητημένες ερωτήσεις, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι εμπειρίες και οι δεξιότητες των μεταναστών. Είναι επίσης ανάγκη να βελτιωθεί η προσβασιμότητα της στα άτομα με αναπηρία.

Βασικό και ανυπέρβλητο εμπόδιο, ωστόσο, για τους περισσότερους υποψήφιους είναι η απαίτηση να αποδείξουν ελάχιστο εισόδημα, κάτι που οδηγεί σε πολλές απορρίψεις αιτήσεων. Η απόκτηση ιθαγένειας ατόμων που ζουν χρόνια στη χώρα και έχουν αναπτύξει ισχυρούς δεσμούς με αυτή, δεν πρέπει να εξαρτάται από οικονομικούς παράγοντες.

Επιπλέον, παραμένει το ζήτημα των καθυστερήσεων στην επεξεργασία των αιτήσεων και η έλλειψη προσωπικού στις υπηρεσίες ιθαγένειας. Αυτό δυσκολεύει την εξυπηρέτηση των αιτούντων. Ενώ η σύσταση ομάδας για την ταχύτερη εξέταση αιτήσεων ιθαγένειας για τη δεύτερη γενιά που εκκρεμούν στην Αθήνα για την περίοδο 2022-2024 είναι βοηθητική, οι εκκρεμότητες της κατηγορίας αυτής εντοπίζονται ήδη από το 2019 ενώ δεν καλύπτεται η Βόρεια Ελλάδα που έχει επίσης μεγάλο όγκο εκκρεμών αιτήσεων.

Εμπόδια που αφορούν την κοινωνική ένταξη και τα οικονομικά κριτήρια πρέπει επιτέλους να αντιμετωπιστούν. Οι υπηρεσίες πρέπει να είναι καλύτερα στελεχωμένες ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν στον όγκο των αιτήσεων ενώ οι αρμόδιες αρχές θα πρέπει να δημοσιοποιούν στατιστικά ως προς τις εκκρεμείς αιτήσεις και τη στελέχωση τους για να υπάρχει διαφάνεια και να παρακολουθείται σωστά η διαδικασία.

Στο πλαίσιο του έργου αυτού το Generation 2.0 RED καλείται να συγκεντρώσει και να αναλύσει δεδομένα σχετικά με την εφαρμογή της νομοθεσίας για την ιθαγένεια από τη δημόσια διοίκηση. Ειδικότερα, την παρακολούθηση της εφαρμογής των διαδικασιών α) πολιτογράφησης και β) απόκτησης ιθαγένειας λόγω γέννησης/φοίτησης στη χώρα.

Επιπλέον, τη συγκέντρωση της νομοθεσίας και των τροποποιήσεων του νομικού πλαισίου, συμπεριλαμβανόμενης και της έκδοσης διοικητικών πράξεων, τη συγκέντρωση αποφάσεων απόδοσης ιθαγένειας, καθώς και στατιστικών δεδομένων, την επίσημη επικοινωνία και ενημέρωση από φορείς της Γενικής Γραμματείας Ιθαγένειας καθώς και την παρακολούθηση πορείας αιτημάτων εξυπηρετούμενων αιτούντων ιθαγένειας.

Οι Εκθέσεις μας «Παρακολούθηση των Διοικητικών Διαδικασιών Απόκτησης Ιθαγένειας» ανά περίοδο:

Οκτώβριος 2023 – Απρίλιος 2024
Μάιος 2024 – Αύγουστος 2024 

Επιπλέον συνεργαζόμαστε με την ερευνητική ομάδα στην εκπόνηση αρχειακής έρευνας για την ανάδειξη των κενών στη νομοθεσία και τη διοικητική πρακτική ως προς τις διαδικασίες απόκτησης ιθαγένειας και την καταγραφή μαρτυριών με στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινωνικού συνόλου.

* Το ερευνητικό έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης – NextGenerationEU (Φορέας Υλοποίησης: ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ.) (Αριθμός Έργου ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ.: 15160). Στόχος του έργου είναι η μελέτη και ανάδειξη των  διαδικασιών και των φορέων που εμπλέκονται στην απόκτηση ιθαγένειας στη σύγχρονη Ελλάδα.