Αποκλεισμός των παιδιών με αναπηρία από την πρόσβαση στην ιθαγένεια
Τον Φεβρουάριο του 2020, με το Κοινό Δελτίο Τύπου που συνυπογράψαμε με την Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και την Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία, αναδείξαμε την προβληματική διάταξη του νομοσχεδίου «Στρατηγική Αναπτυξιακή Προοπτική των ΟΤΑ, ρύθμιση ζητημάτων αρμοδιότητας Υπουργείου Εσωτερικών και άλλες διατάξεις», που αφορούσε στην κατάργηση του άρθρου 31 του Ν.4604/2019, που προέβλεπε τη δυνατότητα κτήσης της ελληνικής ιθαγένειας λόγω φοίτησης των ανήλικων παιδιών με πιστοποιημένη αναπηρία. Με το άρθρο αυτό δίνεται η δυνατότητα στα παιδιά με πιστοποιημένη αναπηρία που έχουν γεννηθεί στην Ελλάδα και αδυνατούν να αποδείξουν την προϋπόθεση της επιτυχούς φοίτησης λόγω της αναπηρίας τους, να πιστοποιούν, αντί της φοίτησης, ότι δέχτηκαν υπηρεσίες εξειδικευμένης περίθαλψης και παρεμβάσεων ψυχοκοινωνικής ή θεραπευτικής αποκατάστασης από φορείς και μονάδες κοινωνικής φροντίδας. Σε συνέχεια του δελτίου τύπου, η κυβέρνηση απέσυρε αυτή τη διάταξη από το νομοσχέδιο.
Όμως, στο νόμο που εν τέλει ψηφίστηκε (4674/2020) στις 5 Μαρτίου 2020, καταργήθηκε κάθε πράξη που εκδόθηκε βάσει του άρθρου 31. Καταργήθηκε δηλαδή, η Υπουργική Απόφαση που προσδιορίζει τα απαραίτητα πιστοποιητικά και τη διαδικασία υποβολής αίτησης για τη κτήση της ελληνικής ιθαγένειας.
H κατάργηση αυτή σημαίνει ότι τα παιδιά με αναπηρία λόγω της μη πρόβλεψης των αναγκαίων πιστοποιητικών για την υποβολή της αίτησης, επί της ουσίας μένουν εκτός της διαδικασίας κτήσης ελληνικής ιθαγένειας. Έτσι, στερούνται έμμεσα τη δυνατότητα πρόσβασης σε αυτήν, μέχρι την έκδοση νέας Υπουργικής Απόφασης, δηλαδή για άγνωστο χρονικό διάστημα.
Με αυτή την εξέλιξη, καταρχάς, ακυρώνεται στην πράξη η προηγούμενη επανορθωτική ενέργεια της κυβέρνησης, να διατηρήσει στο προς ψήφιση νομοσχέδιο τη διάταξη για τη δυνατότητα κτήσης ελληνικής ιθαγένειας των ανήλικων παιδιών με πιστοποιημένη αναπηρία βάσει του άρθρου 31 του Ν.4604/2019. Επιπλέον, επισημαίνουμε ότι με την έλλειψη Υπουργικής Απόφασης δημιουργείται κενό στη διαδικασία, το οποίο έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η ελληνική πολιτεία περί προστασίας των δικαιωμάτων των παιδιών με αναπηρία, ισότητας ενώπιον του νόμου και διασφάλισης του δικαιώματος στην ιθαγένεια, όπως αυτές απορρέουν από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (Ν. 4074/2012).
Με αφορμή λοιπόν τη δημοσίευση της Εγκυκλίου που περιλαμβάνει τις τροποποιήσεις των διατάξεων για την ελληνική ιθαγένεια βάσει του Ν. 4674/2020, στις 25 Μαΐου 2020, ζητάμε την άμεση έκδοση νέας Υπουργικής Απόφασης που θα προσδιορίζει τη διαδικασία και τα πιστοποιητικά για την υποβολή αίτησης για ελληνική ιθαγένεια για τα παιδιά με αναπηρία, ώστε να μη δημιουργούνται άλλες ανισότητες στην πρόσβαση στην ιθαγένεια.