Το προσφυγικό ζήτημα τελείωσε το 2016… ΔΕΝ!

Της Ναταλίας Σωτηροπούλου

Από τις 18 Φεβρουαρίου, η πόλη της Γούτα σφυροκοπείται ανελέητα από εναέριες επιθέσεις εναντίον των αντικαθεστωτικών δυνάμεων που παραμένουν στην πόλη. Η κυβέρνηση Ασάντ διατείνεται ότι δεν στοχεύεται ή απειλείται άμαχος πληθυσμός, ωστόσο τα στοιχεία είναι σοκαριστικά: Σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, από τους σφοδρούς βομβαρδισμούς που ξεκίνησαν στο προπύργιο των ανταρτών έχουν σκοτωθεί περισσότεροι από 800 άμαχοι, μεταξύ των οποίων και 175 παιδιά. Αυτό που έρχεται σαν είδηση στα αυτιά μας από στόματος ακτιβιστών που λειτουργούν στην περιοχή είναι η ανθρωπιά μέσα μας που αργοπεθαίνει: «Αυτοί που σκοτώνονται είναι άνθρωποι. Δεν είναι αριθμοί».

Ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Ζέιντ Ράαντ αλ Χουσέιν μίλησε, ενόψει των τρομακτικών εξελίξεων στην πόλη της Γούτα, για «τερατώδη εκστρατεία αφανισμού» των αντικαθεστωτικών δυνάμεων αλλά και των 400.000 ανθρώπων που παραμένουν στην πόλη. Για «κόλαση επί της γης» κάνει λόγο ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, απαιτώντας την άμεση παύση των εχθροπραξιών, ενώ και η γαλλική κυβέρνηση καταδικάζει όλες τις επιθέσεις που εκτυλίσσονται. Ωστόσο, η πεντάωρη (!) καθημερινή εκεχειρία για την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας, η οποία κηρύχθηκε στις 26 Φεβρουαρίου, δεν τηρήθηκε ποτέ. Οι βομβαρδισμοί από αέρος και οι χερσαίες επιδρομές συνεχίστηκαν, ενώ υπήρξε και λεηλασία των καραβανιών ανθρωπιστικής βοήθειας από στρατιώτες του Ασάντ, οι οποίοι πήραν μεγάλο μέρος φαρμάκων που προορίζονταν για τους ανθρώπους της Γούτα.

Αν αυτή η εικόνα δεν μας σοκάρει, δεν μας εξαγριώνει και δεν μας πονά, θα πρέπει να επαναπροσδιορίσουμε τον όρο «ανθρωπότητα». Γιατί δεν υπάρχει τίποτα ανθρώπινο στις εικόνες που κάνουν το γύρο του κόσμου. Γιατί αυτή η εικόνα δεν μπορεί να χωρέσει όλη τη θλίψη και τον πόνο του κόσμου.

Επανερχόμενοι στη δική μας πραγματικότητα, στην Ελλάδα του 2018, που βρίσκεται μακριά από την πραγματικότητα της Γούτα, το προσφυγικό ζήτημα, αίτιο των πολεμικών συρράξεων ανά τον κόσμο, για κάποιο ανεξήγητο λόγο έχει σβήσει. Λες και τελείωσε μαγικά με την συμφωνία Τουρκίας – ΕΕ. Δεν αναφέρεται πουθενά στα πάνελ των ειδήσεων, εκτός από κάποια τραγικά συμβάντα στα ανοιχτά της Λιβύης ή της Ιταλίας.

Και εδώ κάνω μια στάση. Πως είναι δυνατόν να θεωρούμε ότι οι πρόσφυγες σταμάτησαν να έρχονται στην χώρα, ενώ οι πόλεμοι συνεχίζονται; Πώς είναι δυνατόν να πιστεύουμε τυφλά ό,τι ακούμε στις ειδήσεις των 20:00; Γιατί, σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνή Οργανισμού Μετανάστευσης, 29.595 άνθρωποι έφτασαν στην Ελλάδα το 2017, ενώ 3.116 άνθρωποι πνίγηκαν στην προσπάθειά τους να φτάσουν στην Ευρώπη την περασμένη χρονιά. Και δεν αναφέρεται πουθενά, συγκριτικά με το 2015 και 2016, όπου αυτοί οι αριθμοί επαναλαμβάνονταν, ξανά και ξανά στα κανάλια, σε πάνελ, με δακρύβρεχτους μονολόγους παρουσιαστών. Τώρα τίποτα.

Πάλι πίσω στην ελληνική πραγματικότητα: Σήμερα, περίπου 5.500 άνθρωποι παραμένουν στα ελληνικά νησιά, σε ένα νομικά μετέωρο καθεστώς, μην γνωρίζοντας πότε και προς που θα μετακινηθούν, πότε θα μπορέσουν να ξαναχτίσουν τη ζωή που έχασαν, όχι από δική τους ευθύνη αλλά από ευθύνη άλλων, στην πατρίδα τους. Οι διάφορες εκθέσεις, εν τω μεταξύ, για την κατάσταση των camps στη χώρα μας, μόνο ντροπή μπορούν να προκαλούν. Βλέπε έκθεση g2red.

Τα ζητήματα που τίθενται εδώ είναι δύο:

1. Ας μην ξεχνάμε γιατί έρχονται καθημερινά αυτοί οι άνθρωποι στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Δεν είναι μόνο ο πόλεμος στην Συρία που συνεχίζεται. Είναι τα σκλαβοπάζαρα της Λιβύης, η συνεχιζόμενη ανθρωπιστική κρίση στη Myanmar, οι εμπόλεμες ζώνες σε πολλά μέρη του κόσμου που αναγκάζουν τους ανθρώπους σε φυγή. Γιατί συνεχίζουν να έρχονται προς την Ευρώπη και την Ιταλία, την Ελλάδα, άσχετα αν εδώ δεν ανοίγει ρουθούνι. Γιατί όσοι βρίσκονται ήδη στην Ελλάδα από την παραπάνω εικόνα θέλησαν να ξεφύγουν. Και αν δεν μπορείς να νιώσεις την κατάστασή τους, από τι έφυγαν και τι ζητούν εδώ, τουλάχιστον μην τους αντιμετωπίζεις σαν ανθρώπους δεύτερης και τρίτης κατηγορίας. Τουλάχιστον κατανόησε ότι είναι μητέρες, γιοί, κόρες, πατεράδες, φίλοι και ξαδέρφια, οικογένειες και μεμονωμένα άτομα που αναζητούν αυτό που εσύ απολαμβάνεις χωρίς να το εκτιμάς πραγματικά: την ειρήνη

2. Μην πιστεύεις μόνο αυτά που ακούγονται στα κανάλια και στα sites. Δώσε σημασία σε αυτά που ΔΕΝ ακούς, ΔΕΝ βλέπεις και ΔΕΝ μαθαίνεις. Γιατί το προσφυγικό ΔΕΝ σταμάτησε πριν 1-2 χρόνια. Γιατί οι άνθρωποι που έφτασαν εδώ ΔΕΝ εξαφανίστηκαν εν μια νυκτί. ΔΕΝ λύθηκαν τα προβλήματά τους και ΔΕΝ έχουν καλυτερέψει οι συνθήκες ζωής τους. Κακοπροαίρετα θα πω ότι ίσως απλά δεν «βολεύει» να ακούγονται όλα αυτά και γι’αυτό αποσιωπώνται. Ίσως κάποιοι ΔΕΝ θέλουν να μάθεις, ΔΕΝ θέλουν να ευαισθητοποιηθείς, ΔΕΝ εξυπηρετούνται αν γνωρίζεις τι συμβαίνει στον κόσμο, σε θέλουν κλεισμένο στη φούσκα της μικρογραφίας της Ελλάδας, στα μικρά σου καθημερινά προβλήματα – συγκριτικά με τα γεγονότα του κόσμου. Γιατί τα γεγονότα του κόσμου είναι αυτά.