Νομιμοποίηση μεταναστών: μια ιστορική ευκαιρία για ζωή με αξιοπρέπεια 

Η τροπολογία που ψηφίστηκε πρόσφατα στη Βουλή και πλέον αποτελεί το άρθρο 193 του Ν. 5078/2023 μπορεί άνετα να χαρακτηριστεί ως ιστορικής σημασίας για τη μεταναστευτική πολιτική της χώρας. Κι αυτό γιατί για πρώτη φορά μετά από πλέον και μια εικοσαετία φέρνει μια νέα άδεια διαμονής, η οποία θα λειτουργήσει ουσιαστικά ως μια ευρεία νομιμοποίηση για μετανάστες χωρίς χαρτιά.

Κύρια χαρακτηριστικά της είναι:

• Η προϋπόθεση τρίχρονης προηγούμενης διαμονής στη χώρα και βεβαίωσης εργοδότη ότι το άτομο πρόκειται να εργαστεί σε αυτόν.
• Η δυνατότητα αιτήσεων για χορήγηση αυτής της άδειας διαμονής καθόλη τη διάρκεια του 2024.
• H παροχή βεβαίωσης κατάθεσης μετά την αίτηση της άδειας, που λειτουργεί ως προσωρινός τίτλος διαμονής και δινει δικαιωμα σε εργασία, ασφάλιση, αμκα κ.ο.κ.
• Η παροχή άδειας διαμονής και άλλα μέλη της οικογένειας του αιτούντος (συζυγο και παιδιά) που δεν πληρούν την προηγούμενη τριετία στη χώρα και την εργασία.
• Η τρίχρονη διάρκεια της άδειας.
• Η μετέπειτα ανανέωσή της σε οποιοδήποτε άλλο τύπο άδειας διαμονής, το δικαίωμα δηλαδή συνέχισης της διαμονής στη χώρα και μελλοντικής πρόσβασης στο δικαίωμα ελληνικής ιθαγένειας.

Ως Generation 2.0 RED, σε όλη μας την πορεία και ειδικά τα τελευταία χρόνια είχαμε  ως πρώτο ζήτημα στην ατζέντα μας την ανάγκη μιας δίκαιης και πλατιάς νομιμοποίησης των αόρατων εργαζομένων μεταναστών, που ζούσαν επί χρόνια στην Ελλάδα χωρίς χαρτιά: Τον Ιούλιο του 2021 είχαμε καταθέσει πρόταση στον Γενικό Γραμματέα Μεταναστευτικής Πολιτικής πρόγραμμα νομιμοποίησης εργατών γης, τον Μάρτιο του 2023 αναδείξαμε το ζήτημα στη Βουλή κατά την ψήφιση του νέου Κώδικα Μετανάστευσης, ενώ το επαναφέραμε για ακόμη μια φορά στην πρόσφατη συνάντησή μας με τον Υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου, Δημήτρη Καιρίδη, τον Σεπτέμβριο του 2023.

Σήμερα, λοιπόν, παρά τις σθεναρές αντιδράσεις και αντιστάσεις που είχαμε βρει στο παρελθόν μπροστά στην πρότασή μας, μπορούμε να είμαστε πλέον ιδιαίτερα χαρούμενοι και να καλωσορίσουμε αυτή τη νέα διάταξη. Ανεξάρτητα από τις όποιες σκοπιμότητες μπορεί να κρύβει μια τέτοια νομιμοποίηση τη συγκεκριμένη στιγμή, τελικά μόνο ένα έχει πραγματική σημασία:

Για εμάς που είμαστε μέρος της κοινότητας ανθρώπων μεταναστευτικής καταγωγής, αυτή η νέα άδεια διαμονής αποτελεί μια ιστορική και μοναδική ευκαιρία. Μια ευκαιρία να ζήσουν επιτέλους άνθρωποι αξιοπρεπώς από άκρη σ’ άκρη αυτής της χώρας. Γνωρίζουμε καλά πως δεν τελειώνουν όλα τα βάσανα με μια άδεια διαμονής, σίγουρα όμως είναι το μίνιμουμ της προστασίας, για να υπάρξουν οι βασικές εγγυήσεις της ισότιμης μεταχείρισης: η προστασία από την απέλαση, τα δικαιώματα στην εργασία, στην κοινωνική ασφάλιση και την κοινωνική προστασία.

Η εφαρμογή της νέας διάταξης σίγουρα θα αποτελέσει πρόκληση και το επόμενο διάστημα πρέπει να κάνουμε προτάσεις και να βάλουμε αστερίσκους, για να λειτουργήσει το νέο σύστημα δίκαια και σωστά. Μια πρόκληση σίγουρα θα είναι ο χρόνος έκδοσης των νέων αδειών διαμονής. Γι’ αυτό και τώρα είναι πιο κρίσιμο από ποτέ να υπάρξει μέριμνα για την υποστελέχωση των υπηρεσιών και τις ήδη τεράστιες καθυστερήσεις.

Η μεγαλύτερη πάντως πρόκληση είναι να περάσουν στην ορατότητα και να αποκτήσουν δικαιώματα, όσο το δυνατόν περισσότεροι άνθρωποι, που για χρόνια ζούσαν στο περιθώριο, στον φόβο και την εκμετάλλευση. Και αυτή η πρόκληση βρίσκεται στο δικό μας χέρι – ίσως για πρώτη φορά!