EnglishΕυρωεκλογές – H διεκδίκηση της ιθαγένειας και το δικαίωμα ψήφου
Στις 9 Ιουνίου 2024, οι «φωνές» εκατομμυρίων Ευρωπαίων πολιτών θα ακουστούν μέσα από τις κάλπες με στόχο να συνδιαμορφώσουν με την ψήφο τους το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε μια εποχή που το δικαίωμα ψήφου θεωρείται δεδομένο ή και απαξιώνεται, η εκλογική διαδικασία για την ανάδειξη των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου δεν έχει απλώς συμβολικό χαρακτήρα.
Αντιθέτως, μέσω της ψήφου εξασφαλίζεται η δημοκρατική νομιμοποίηση ενός ισχυρού ευρωπαϊκού θεσμού με αρμοδιότητα να νομοθετεί για κρίσιμα ζητήματα όπως το περιβάλλον, η οικονομία, η κοινωνική πολιτική, οι διεθνείς σχέσεις και η μετανάστευση. Σε μια περίοδο αυξανόμενων προκλήσεων, η σύνθεση του επερχόμενου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα λειτουργήσει καθοριστικά για τη διαμόρφωση της πολιτικής κατεύθυνσης της Ε.Ε. και την εξασφάλιση της δημοκρατίας και της ειρήνης.
Ως Generation 2.0 RED παρακολουθούμε συστηματικά την εφαρμογή της νομοθεσίας και τις διοικητικές διαδικασίες για την κτήση ιθαγένειας πάνω από μια δεκαετία. Στο πλαίσιο αυτό, είναι χρέος μας να υπενθυμίσουμε τις υπέρμετρες καθυστερήσεις και τα εμπόδια στις διαδικασίες πολιτογράφησης και κτήσης ιθαγένειας για τη δεύτερη γενιά που εμποδίζουν δυνάμει Έλληνες πολίτες από τη δημοκρατική εκπροσώπησή τους και την ενεργή συμμετοχή τους στη συνδιαμόρφωση των συνθηκών της ζωής τους στην Ελλάδα και την Ευρώπη.
Πέρα από τις κακοτεχνίες της Τράπεζας Θεμάτων ΠΕΓΠ ως προς την προσβασιμότητα και το περιεχόμενο, την υποστελέχωση των υπηρεσιών και τις γραφειοκρατικές αγκυλώσεις, πρωταρχικό και ανυπέρβλητο εμπόδιο στο νέο σύστημα πολιτογράφησης που στερεί το δικαίωμα στην ιθαγένεια ανθρώπων απολύτως ενταγμένων στην ελληνική κοινωνία είναι το ελάχιστο επαρκές εισόδημα. Η εισαγωγή εισοδηματικών κριτηρίων και μάλιστα αναδρομικά, εκτός ότι εγείρει θέματα νομιμότητας, αγνοεί την οικονομική πραγματικότητα της χώρας την τελευταία και πλέον δεκαετία. Πέρα από τις κατα κόρον απορριπτικές αποφάσεις λόγω χαμηλών ή μηδενικών εισοδημάτων, σύμφωνα με μαρτυρίες μεταναστών που ζουν χρόνια στη χώρα τα οικονομικά κριτήρια λειτουργούν αποτρεπτικά στην εκδήλωση ενδιαφέροντος για τις εξετάσεις ΠΕΓΠ αλλά και για την αίτηση πολιτογράφησης ενόψει απορριπτικής απόφασης λόγω οικονομικών κριτηρίων. Ως προς τη Δεύτερη Γενιά, η αναμονή για την απόδοση ιθαγένειας διαρκεί πάνω από τέσσερα χρόνια. Μια αναμονή που συνήθως επιφέρει και μια σωρεία εμποδίων στην ευημερία και ανάπτυξη, αν όχι στην επιβίωση, νέων ανθρώπων που γεννήθηκαν ή/και πήγαν σχολείο στην Ελλάδα.
Τα ζητήματα αυτά έχουν αντίκτυπο και στη φυσική συνέχεια των διεκδικήσεων για την ιθαγένεια: το δικαίωμα ψήφου. Το να πάρει κανείς στα χέρια του την ελληνική ταυτότητα ανοίγει το δρόμο για την άσκηση του εκλογικού του δικαιώματος ενισχύοντας το αίσθημα του «ανήκειν» και δίνοντας «φωνή» στις διεκδικήσεις του.
Παράλληλα «ανενεργό» παραμένει και το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι στην τοπική αυτοδιοίκηση για μετανάστες και πρόσφυγες που ζουν χρόνια, εργάζονται και φορολογούνται στην Ελλάδα. Έχουν περάσει σχεδόν 15 χρόνια από την ψήφιση του νόμου 3838/2010 που θέσπισε το δικαίωμα των μεταναστών που διαμένουν νόμιμα και μακροχρόνια στην Ελλάδα να λάβουν μέρος στις δημοτικές εκλογές και πάνω από δέκα χρόνια που η καινοτομία του νόμου αυτού κρίθηκε αντισυνταγματική με την Απόφαση 460/2013 του Συμβουλίου της Επικρατείας. Αντιθέτως, στην Ε.Ε. παρατηρείται μια τάση επέκτασης του δικαιώματος ανάδειξης τοπικών εκπροσώπων σε πολίτες τρίτων χωρών σε διάφορες χώρες και πόλεις (πχ Βέλγιο, Ολλανδία, Σουηδία). Το γεγονός αυτό αντανακλά την αυξανόμενη αναγνώριση του ρόλου που διαδραματίζουν οι μετανάστες στις τοπικές κοινότητες.
Η επιτάχυνση και απλοποίηση των διαδικασιών πρόσβασης στην ιθαγένεια, η διεύρυνση του δικαιώματος της ψήφου σε τοπικό επίπεδο για τους μετανάστες και πρόσφυγες που ζουν χρόνια στην Ελλάδα και η ενίσχυση θεσμών όπως το Συμβούλιο Ένταξης Μεταναστών και Προσφύγων που δίνουν τη δυνατότητα συμμετοχής στη λήψη αποφάσεων είναι βήματα που μπορούν να εξασφαλίσουν την ενεργό συμμετοχή όλων στη διαμόρφωση των συνθηκών που επηρεάζουν την καθημερινή μας ζωή και την επίτευξη μιας πιο ανοικτής και συνεκτικής κοινωνίας.
