Αναφορά για την κατάσταση στη Μανωλάδα | Νοέμβριος 2020

To Manolada Watch αποτελεί μια πρωτοβουλία του οργανισμού Generation 2.0 for Rights, Equality & Diversity για την παρακολούθηση των συνθηκών εργασίας και διαβίωσης των μεταναστών εργατών γης στη Μανωλάδα Ηλείας. Από το 2017 ως οργανισμός ασχολούμαστε με την κατάσταση που επικρατεί στην περιοχή, με αποτέλεσμα να συλλέξουμε πολλά στοιχεία και ανάλογη εμπειρία. Την εμπειρία αυτή αποφασίσαμε να τη μοιραστούμε δημόσια, ώστε να συμβάλλουμε στην ενημέρωση και στην ευαισθητοποίηση της ελληνικής κοινωνίας και των αρμόδιων φορέων για την περίπτωση της Μανωλάδας. 

Στο παρόν διάστημα λόγω των νέων μέτρων απαγόρευσης κυκλοφορίας για την αντιμετώπιση του COVID-19, η ομάδα του Generation 2.0 RED, δεν είναι σε θέση να πραγματοποιήσει επιτόπιες επισκέψεις στην περιοχή της Μανωλάδας, από τις οποίες προκύπτουν οι αναφορές που αναρτώνται στο Manolada Watch. 

Η αναφορά αυτή έχει ως στόχο να καταγράψει την κατάσταση, όπως έχει διαμορφωθεί στην περιοχή ως αποτέλεσμα των νέων μέτρων για την αντιμετώπιση του COVID-19. Η πληροφορία συγκεντρώθηκε, όπως και στην αντίστοιχη αναφορά του Μαρτίου 2020, μέσω τηλεφωνικής επικοινωνίας με επίσημους φορείς (τον Δήμο Ανδραβίδας – Κυλλήνης, το Αστυνομικό Τμήμα Βάρδας, το Κέντρο Ένταξης Μεταναστών του Δήμου Ανδραβίδας – Κυλλήνης), αλλά και από μαρτυρίες εργατών γης με τους οποίους ο οργανισμός βρίσκεται σε σταθερή επαφή από το 2017. 


Ενημέρωση των εργατών γης ως προς τα μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας COVID-19 

Κατά το δεύτερο lockdown, οι εργάτες γης που διαμένουν στην περιοχή ενημερώθηκαν σχετικά με τα μέτρα προστασίας και τα μέτρα περιορισμού της κυκλοφορίας με έντυπο ενημερωτικό υλικό μεταφρασμένο στη γλώσσα τους. Το έντυπο αυτό είχε δημιουργηθεί κατά το πρώτο lockdown, τον Μάρτιο του 2020, από τον Δήμο Ανδραβίδας-Κυλλήνης σε συνεργασία με την Πρεσβεία του Μπαγκλαντές, το οποίο διανεμήθηκε τώρα εκ νέου στον πληθυσμό των εργατών γης. 

Οι εργάτες γης είναι πλέον καλύτερα ενημερωμένοι σε σχέση με τον Μάρτιο του 2020, καθώς γνωρίζουν ότι για να κυκλοφορήσουν χρειάζεται να στείλουν γραπτό μήνυμα ή να φέρουν έντυπο βεβαίωσης κατ’ εξαίρεση μετακίνησης ή βεβαίωση κυκλοφορίας εργαζομένου, φορούν μάσκα και δεν παρατηρείται πλέον συνωστισμός στην πλατεία της Ν. Μανωλάδας, όπως μας πληροφόρησαν από το Αστυνομικό Τμήμα της Βάρδας. Αυτές τις πληροφορίες μας επιβεβαίωσαν και εργάτες γης, οι οποίοι μας μετέφεραν ότι η κοινότητα γνωρίζει τόσο για τον περιορισμό κυκλοφορίας όσο και την υποχρεωτική χρήση μάσκας. Όπως μας τόνισαν, είναι όλοι προσεκτικοί ως προς τις μετακινήσεις τους και δεν κυκλοφορούν πολύ μετά την εργασία τους.

Επίσης, οι αστυνομικές αρχές βρίσκονται σε επαφή με εκπροσώπους της κοινότητάς τους για πληρέστερη ενημέρωση όλων για τα νέα μέτρα και διαβεβαιώνουν ότι μέχρι στιγμής δεν έχουν επιβληθεί πρόστιμα, γιατί τα μέτρα τηρούνται. Σε ελάχιστες εξαιρετικές περιπτώσεις επιβλήθηκαν πρόστιμα – σε ημεδαπούς και αλλοδαπούς –   λόγω μετακίνησης προς τα χωράφια με ΙΧ στο οποίο μετέβαιναν περισσότερα άτομα από τον επιτρεπόμενο αριθμό.

Τέλος, ο Δήμος έχει έρθει σε επικοινωνία με τον Ιατρικό Σύλλογο Αμαλιάδας, το Γενικό Νοσοκομείο Πύργου, το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πατρών (Ρίου), τον ΕΟΔΥ και παράλληλα είναι σε συνεννόηση με τους παραγωγούς, ώστε να βρίσκονται σε ανοιχτή επαφή και να είναι συντονισμένοι σε περίπτωση εμφάνισης ύποπτων κρουσμάτων.

Σε γενικότερες γραμμές από τη συνολική επικοινωνία που είχαμε, ενημερωθήκαμε ότι δεν έχουν παρατηρηθεί ούτε θέματα υγείας στην κοινότητα των εργατών γης ούτε ζητήματα μη τήρησης των μέτρων. Δεν έχει καταγραφεί μέχρι στιγμής κάποιο κρούσμα COVID-19 στην κοινότητα των εργατών γης. 

Εργάτες γης

Συνεχίζουν να μην υπάρχουν επίσημα στοιχεία και αριθμοί καταγεγραμμένων εργατών γης από τις αρχές. Σύμφωνα με τις τοπικές αρχές  (δήμος και αστυνομία) και τους εργάτες γης, των οποίων οι μαρτυρίες ποικίλλουν, υπολογίζεται ότι υπάρχουν περίπου 6.000 έως 7.000 άτομα  στην ευρύτερη περιοχή παραγωγής της φράουλας. Όμως, κατά τη συγκεκριμένη περίοδο του Νοεμβρίου, λόγω των μειωμένων αναγκών εργασίας, ένα μεγάλο ποσοστό των εργατών γης φεύγει από την  περιοχή, αναζητώντας απασχόληση αλλού, σε άλλες αγροτικές εργασίες, όπως π.χ. σε καλλιέργειες ελιών στη Μεσσηνία.  Άρα, για το παρόν διάστημα, δεν είναι δυνατόν να δοθεί συνολικός αριθμός εργατών γης ούτε κατά προσέγγιση.

Νομικό καθεστώς

Οι περισσότεροι από τους εργάτες γης παραμένουν χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα. Όπως έχει ήδη καταγραφεί σε προηγούμενες αναφορές, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της αστυνομίας, μόλις το 1/10 αυτών έχει λάβει βεβαίωση αναβολής απομάκρυνσης λόγω απασχόλησης στην αγροτική οικονομία με εργόσημο (βάσει του άρθρου 13Α του Ν. 4251/2014). Πάνω από 550 εργάτες γης είτε διαθέτουν ήδη άδεια διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους λόγω της πυρκαγιάς του 2018 είτε αναμένουν να την λάβουν. Στις παρούσες συνθήκες, όπως έχουν διαμορφωθεί λόγω του περιορισμου της κυκλοφορίας, οι εργάτες γης οφείλουν να φέρουν βεβαιώσεις εργοδότη. Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις των αστυνομικών αρχών, οι παραγωγοί έχουν εφοδιάσει με βεβαιώσεις κυκλοφορίας εργαζομένου τουλάχιστον όσους εργάτες γης κατέχουν νομιμοποιητικά έγγραφα.

Συνθήκες στέγασης

Οι καταυλισμοί συνεχίζουν να βρίσκονται στην ίδια κατάσταση, όπως ενημερωθήκαμε από τους εργάτες γης. Στους δύο καταυλισμούς που επισκεπτόμαστε, οι συνθήκες παραμένουν όπως τις έχουμε ήδη  καταγράψει και δεν έχουν βελτιωθεί. Δηλαδή, στον έναν καταυλισμό υπάρχουν οι αυτοσχέδιες παράγκες από καλάμια, σίδερα και νάιλον θερμοκηπίου. Δεν υπάρχει επίσης παροχή νερού, παρά κάποιες μικρές πλαστικές δεξαμενές και για πόσιμο νερό οι εργάτες γης προμηθεύονται πλαστικά εμφιαλωμένα μπουκάλια από την αγορά. Στον άλλον καταυλισμό, ο οποίος δημιουργήθηκε μετά την πυρκαγιά του 2018, υπάρχουν καταλύματα, κατασκευασμένα από κόντρα-πλακέ, τα οποία κατοικούνται από την άνοιξη του 2020. Τέλος, και στους δύο καταυλισμούς δεν υπάρχει καμία μέριμνα από την πλευρά των αρχών για συλλογή των λυμάτων από τις αυτοσχέδιες τουαλέτες και των απορριμμάτων εντός των καταυλισμών, ενώ ούτε περιμετρικά υπάρχουν κάδοι απορριμμάτων, ώστε οι εργάτες γης να έχουν τη δυνατότητα να πετάνε εκεί τα σκουπίδια τους. Δηλαδή, δεν εφαρμόζονται τα ελάχιστα μέτρα υγειονομικής προστασίας. 

Συνθήκες εργασίας

Τον μήνα αυτό η εργασία στις καλλιέργειες φράουλας είναι αρκετά μειωμένη, καθώς κατά τον μήνα του Οκτωβρίου ολοκληρώθηκε η διαδικασία της φύτευσης. Τώρα είναι περίοδος αναμονής, μέχρι οι φράουλες να είναι έτοιμες προς συγκομιδή. Κατά τον Νοέμβριο γίνεται συγκομιδή μόνο σε φράουλες που είναι ήδη έτοιμες, οι οποίες έχουν φυτευτεί με διαφορετική μέθοδο, από φυτώρια. 

Εξαιτίας της μειωμένης ανάγκης σε εργατικά χέρια εκεί και της μετακίνησης εργατών γης σε άλλες αγροτικές περιοχές προς αναζήτησης εργασίας, δεν υπάρχει ούτως ή άλλως μεγάλος συγχρωτισμός στα χωράφια, όπως μας ενημέρωσαν οι εργάτες γης. Σύμφωνα με την αστυνομία, έχει δοθεί η οδηγία να εργάζονται όλοι διάσπαρτα, τηρώντας κάποιες αποστάσεις ασφαλείας. 

Τέλος, λόγω της εξ αποστάσεως πληροφόρησης μέσω συγκεκριμένων μαρτυριών εργατών γης, δεν είμαστε σε θέση να έχουμε σαφή και πλήρη εικόνα ως προς τα ωράρια και το ημερομίσθιό τους κατά τη συγκεκριμένη περίοδο.


Δείτε εδώ την αναφορά του Ιουλίου